Poziom witaminy D Warszawa

Data publikacji: 18.07.2019
Czas czytania: 5 minut

W miesiącach jesienno-zimowych niedobór witaminy D występuje u około 75-85% mieszkańców naszej szerokości geograficznej. Aż 90% witaminy D znajdującej się w naszym organizmie pochodzi z jej syntezy w skórze, która zachodzi pod wpływem słońca. Od października do kwietnia z powodu zbyt małej ilości światła skóra praktycznie nie syntetyzuje witaminy D, latem zaś ograniczmy tę syntezę używając kremów z filtrem.

Jedynie 10% witaminy D, pochodzi z diety bogatej między innymi w tłuste ryby oraz produkty mleczne.


Co to jest witamina D?

Witamina D jest związkiem chemicznym klasyfikowanym jako tłuszcz steroidowy. W organizmie człowieka występuje jako prohormon, a więc postać prekursorowa hormonu, która dopiero po modyfikacji staje się aktywnym enzymem.

Źródłem witaminy D w organizmie jest synteza skórna oraz dieta. W przypadku diety możemy dostarczyć do organizmu witaminę D spożywając takie produkty jak tłuste ryby morskie, tan, drożdże, grzyby, jaja czy wątróbkę. Nieco mniejsza zawartość witaminy D znajduje się także w mięsie drobiowym i czerwonym, a także w produktach mlecznych. Należy jednak pamiętać, że poprzez stosowanie diety bogatej w tą witaminę nie jesteśmy w stanie przyswoić jej odpowiedniej, dla prawidłowego funkcjonowania ilości.

W polskich warunkach efektywne produkowanie witaminy D przez syntezę skórką następuje jedynie kilka miesięcy w roku – od maja do września - przy odpowiednim zapewnieniu ekspozycji na światło słoneczne. W pozostałe miesiące zalecane jest suplementowanie tej witaminy w dawce odpowiedniej do wieku i stanu fizjologicznego. W przypadku osób powyżej 65 r.ż., u których nie jest zapewniona efektywna synteza skórna zaleca się suplementację przez cały rok.

W skórze występuje 7-dehydrocholesterol, który po oddziaływaniu promieni słonecznych przekształcany jest w 25-dehydrocholesterol czyli prekursor witaminy D – 25(OH)D3. Ilość wytwarzanej przez skórę witaminy D zależna jest od wielu czynników, między innymi od karnacji skóry - osoba o jasnej karnacji zdecydowanie szybciej wytworzy jej odpowiednią dla organizmu ilość.

KUP ONLINE

Za co odpowiada witamina D?

Witamina D nazywana jest także witaminą życia i odgrywa bardzo istotną rolę w organizmie:

  • Bierze udział w regulacji gospodarki wapniowo – fosforowej, dlatego ma ogromne znaczenie dla zdrowia kości. Kontroluje stopień wchłaniania wapnia oraz fosforu w jelitach i ich uwalniania z kości, dodatkowo reguluje proces kościotworzenia, a więc stymuluje komórki kościotwórcze, zaś hamuje kościogubne.
  • Bierze udział w przewodzeniu impulsów nerwowych, tym samym wpływa na system nerwowy.
  • Bierze udział utrzymaniu odpowiedniej masy ciała oraz siły mięśni, również mięśnia sercowego.
  • Wpływa na odporność organizmu – podatność na infekcje i choroby.
  • Kontroluje ponad 200 genów człowieka.
  • Łagodzi stany zapalne skóry.
  • Wpływa na wydzielanie insuliny, a tym samym bierze udział w regulacji poziomu cukru w organizmie.

Kiedy należy badać poziom witaminy D?

Oznaczenie stężenia witaminy D stanowi jedno z rutynowych badań w diagnostyce niedoboru tej witaminy oraz zaburzeń gospodarki wapniowo fosforowej.

Kto powinien wykonać badanie poziomu witaminy D?

  • kobiety w wieku okołomenopauzalnym;
  • osoby powyżej 65 r.ż.;
  • osoby stosujące diety eliminacyjne, np. bezmleczne;
  • osoby z nadwagą lub niedowagą
  • przed rozpoczęciem suplementacji oraz w celu kontroli poziomu witaminy D w trakcie przyjmowania jej suplementów;
  • osoby o niskiej aktywności fizycznej, mniejszej niż 30 minut umiarkowanego wysiłku fizycznego dziennie;
  • osoby po złamaniach kości;
  • Pacjenci ze zdiagnozowaną osteoporozą oraz osoby z grupy ryzyka wystąpienia osteoporozy;
  • Pacjenci z chorobami układu sercowo – naczyniowego w szczególności z nadciśnieniem;
  • osoby ze zdiagnozowaną nadczynnością tarczycy lub przytarczyc;
  • osoby które długotrwale przyjmowały sterydy, leki przeciwwirusowe oraz leki przeciwpadaczkowe;
  • osoby z upośledzonym wchłanianiem z przewodu pokarmowego, cierpiących na zapalenie jelit lub zespół jelita wrażliwego;

Jak się przygotować do badania witaminy D?

Badanie stężenia witaminy D w organizmie nie wymaga specjalnego przygotowania. Polega na pobraniu próbki krwi żylnej Pacjenta. Badanie można wykonać o dowolnej porze dnia i nie ma potrzeby zgłaszać się na nie na czczo. W przypadku oznaczenia stężenia witaminy D nie ma konieczności odstawiania przyjmowanych na stale leków, ani suplementów, w tym witaminy D.

Kiedy badanie wskazuje niedobór witaminy D, badanie należy powtórzyć po 3 miesiącach stosowania suplementacji.

Lista punktów, w których można wykonać badanie dostępna na stronie Laboratorium Warszawa.


Badanie witaminy D na NFZ w Centrum Medycznym Piaseczno

clipboard-20230124-124207.jpegW Centrum Medycznym Piaseczno istnieje również możliwość zbadania poziomu witaminy D w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.

Badanie w ramach NFZ świadczone jest nieodpłatnie, wymagane jest jednak skierowanie od lekarza z naszej poradni ginekologicznej w CMD Piaseczno.


Więcej informacji pod numerem telefonu: (22) 566 22 22. Dowiedz się więcej o badaniach i zabiegach w ramach NFZ.

ZADZWOŃ

Niedobór witaminy D

Niedobór witaminy D bez względu na rodzaj występujących dolegliwości jest wyjątkowo niekorzystnym stanem dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Witamina ta jest niezwykle istotna w przypadku wzrastania małego organizmu, jej deficyt może spowodować rozwój krzywicy. W przypadku osób dorosłych niedobór witaminy D może wywołać osteopenię oraz osteoporozę.

 


Baadanie witaminy D - norma

Wskaźnikiem zaopatrzenia organizmu w witaminę D jest stężenie 25(OH)D w surowicy. Stosowana jest następująca interpretacja wyników badań:

Znaczny deficyt0-10 ng/ml
Niedobór10-20 ng/ml
Hipowitaminoza20-30 ng/ml
Poziom zalecany30-80 ng/ml
Hiperwitaminoza>100 ng/ml
Stężenie toksyczne>150 ng/ml

O zatruciu witaminą D mówimy, gdy stężenie 25-OH D przekracza 150 ng/ml, w surowicy narasta stężenie wapnia oraz jest zwiększone wydalanie wapnia z moczem. Czasem mogą temu towarzyszyć wielomocz i kamica nerkowa, objawy ze strony układu pokarmowego, układu krążenia, układu nerwowo-mięśniowego.

Polskie zalecenia dotyczące profilaktyki niedoborów witaminy D wskazują, że optymalne stężenie u dzieci wynosi 20-60 ng/ml, 30-80 ng/ml u dorosłych. Doustną suplementację witaminą D stosuje się według następujących wskazań. U osób zdrowych, przy prawidłowej masie ciała, dzienna zalecana dawka witaminy D w okresie gorszego nasłonecznienia wynosi 800 – 2000 jednostek. U osób starszych suplementację należy prowadzić przez cały rok. U osób z grup ryzyka – pracujących w nocy, o ciemnej karnacji, otyłych dawka witaminy D powinna być 2x większa.

Rekomenduje się, żeby u osób przyjmujących preparaty zawierające witaminę D wykonać oznaczenie jej stężenia w surowicy po 3 miesiącach od rozpoczęcia dawkowania dla sprawdzenia skuteczności leczenia. Kolejne oznaczenia poziomu witaminy D należy wykonywać w zależności od zastosowanej dawki leku oraz stanu klinicznego pacjenta. Przyjmowanie preparatów witaminy D bez żadnej kontroli, w zbyt dużych dawkach, może być przyczyną poważnych problemów zdrowotnych.


Pamiętajmy!

Jeżeli nie zostanie przekroczona górna granica dawki ustalonej dla zdrowej populacji nie ma ryzyka zatrucia witaminą D. Hiperwitaminoza D jest efektem suplementacji, a nie nadmiernej podaży w diecie czy przesadnej ekspozycji na promieniowanie słoneczne.

Do prawidłowego rozwoju i mineralizacji układu kostnego oraz zmniejszenia ryzyka chorób cywilizacyjnych niezbędna jest nie tylko odpowiednia podaż witaminy D i wapnia, ale także przestrzeganie zasad efektywnego wypoczynku na świeżym powietrzu.

KUP ONLINE