Wodorowe testy oddechowe Warszawa

Na podstawie informacji o zawartości wodoru w wydychanym powietrzu diagnozujemy szereg dolegliwości gastrologicznych i nietolerancji żywieniowych (nie dotyczy alergii pokarmowej, w której to uczestniczą mechanizmy immunologiczne).

Wodorowy test oddechowy jest stosowany w diagnostyce:

• Nietolerancji laktozy;
• Zaburzeń wchłaniania fruktozy;
• Przerostu bakteryjnego jelita cienkiego;
• SIBO (small intestinal bacterial overgrowth).

Do wykonania badania konieczne jest skierowanie od lekarza.

Spis treści:

• Nietolerancja laktozy
• Nietolerancja fruktozy
• SIBO - zespół rozrostu flory bakteryjnej jelita cienkiego
• Przygotowanie do wodorowego testu oddechowego
• Przeciwwskazania do badania

Nietolerancja laktozy

Laktoza to dwucukier zawarty w mleku, rozkładany przy pomocy enzymu laktazy do monocukrów glukozy i galaktozy. Nietolerancja laktozy jest wynikiem niedoboru laktazy w błonie śluzowej jelita cienkiego. Wówczas spożycie produktów zawierających laktozę prowadzi do jej fermentacji i nadmiernego wytwarzania gazów w jelicie cienkim i grubym, powodując wzdęcie, dyskomfort, ból w jamie brzusznej, biegunkę.

Dolegliwości zależą od ilości spożytej laktozy oraz stopnia niedoboru laktazy, odnosząc do codziennej diety, niektórzy mogą dobrze tolerować szklankę mleka, a inni nie.

U wszystkich chorych z objawami po posiłkowymi wskazane jest przeprowadzenie testu tolerancji laktozy.

Rozpoznanie nietolerancji laktozy

Po spożyciu przez pacjenta standardowej dawki laktozy i określeniu wyjściowego stężenia wodoru w wydychanym powietrzu, pobierane są i mierzone kolejne próbki powietrza do 3 godzin. Wzrost stężenia wodoru w wydychanym powietrzu powyżej 10 ppm (części na milion) z dużym prawdopodobieństwem przemawia za niedoborem laktazy. Czasami u badanych osób stwierdza się wyjściowo podwyższone stężenie wodoru w wydychanym powietrzu w wyniku diety bogatobłonnikowej lub zespołu przerostu flory jelitowej, co należy uwzględnić w rozpoznaniu różnicowym.

W razie uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego, w wyniku ostrej infekcji, obserwowany jest niedobór laktazy z dodatnim wynikiem testu, ma on jednak charakter przejściowy.

U osób bez innych dolegliwości oraz bez ostrego zakażenia przewodu pokarmowego, dodatni wynik testu wskazuje jednoznacznie na nietolerancje laktozy. Choć istnieje pierwotny niedobór laktazy, którego objawy występują już w niemowlęctwie, zazwyczaj ujawnia się on w okresie dojrzewania lub u dorosłych, gdy dochodzi do stopniowego zaniku aktywności laktazy w błonie śluzowej jelita cienkiego.

Nietolerancję laktazy obserwuje się także częściej w przebiegu chorób tj celiakia i choroby zapalne jelit.

Przebieg leczenia i rokowanie

Wyróżnia się dwa rodzaje postępowania terapeutycznego

• wykluczenie z diety pokarmów zawierających laktozę lub zamiana na produkty zawierające wstępnie nadtrawioną laktozę-oznaczone, jako bezlaktozowe.
• substytucyjne podawanie preparatów laktazy, które są szeroko dostępne.

W przypadku osób szczególnie wrażliwych istotna jest dokładna analiza diety, gdyż w wielu procesach produkcyjnych żywności, przemyśle farmaceutycznym laktoza stosowana jest jako wypełniacz.

Objawy powinny ustąpić po wyeliminowaniu laktozy z diety, w przypadku utrzymywania się należy zweryfikować rozpoznanie. Pacjentów stosujących dietę bezlaktozową należy poinformować o konieczności zapewnienia odpowiedniej podaży wapnia, gdyż u wielu osób jego głównym źródłem jest mleko i jego produkty.

Rokowanie jest pomyślne, gdyż nietolerancja ta może być stosunkowo łatwo zweryfikowana.

Nietolerancja fruktozy

Występuje rzadko, jest więc słabiej poznana niż nietolerancja laktozy. Może wynikać z wrodzonego defektu metabolicznego lub wiązać się z nietolerancją nabytą w życiu dorosłym.

Fruktoza występuje w owocach, miodzie, jest dodawana do niektórych słodyczy, napojów gazowanych i sztucznie aromatyzowanych. Jest produktem rozkładu dwucukru sacharozy (glukoza + fruktoza).

Objawy są podobne jak przy nietolerancji laktozy, w diagnostyce wykorzystuje się test oddechowy z użyciem znakowanej fruktozy. Najbardziej skuteczna jest eliminacja fruktozy z diety.

SIBO Warszawa - zespół rozrostu flory bakteryjnej jelita cienkiego

Jest to patologiczny wzrost liczby bakterii, zmiana jakościowa flory bakteryjnej w jelicie cienkim.

Przewód pokarmowy dorosłego człowieka jest zasiedlony przez około 1014 różnego rodzaju komórek bakterii, możemy je podzielić na korzystne dla organizmu gospodarza, potencjalnie patogenne oraz patogenne. Rozmieszczenie bakterii w przewodzie pokarmowym jest zróżnicowane i zależne od panujących warunków fizycznych i chemicznych. Liczba i różnorodność flory jest względnie mała w żołądku i wzrasta wraz z odległością od niego -w początkowym odcinku jelita cienkiego jest ich ok, 102 ( komórek bakterii w 1 g lub 1 ml treści jelitowej) w dystalnym jelicie krętym ok, 107, a w jelicie grubym 1011-1012.

Czynniki mogące mieć związek z rozwojem SIBO to:

• nieprawidłowości anatomiczne - uchyłki jelita cienkiego, przetoki jelitowe, zwężenia, pooperacyjne;
• zaburzenia motoryki - neuropatia cukrzycowa, twardzina układowa, amyloidową, niedoczynność tarczycy, choroby neurologiczne;
• leki - niesteroidowe przeciwzapalne, inhibitory pompy protonowej, leki opioidowe;
• inne: przewlekłe zapalenie trzustki, zespół krótkiego jelita, choroby wątroby, niedobory immunologiczne, podeszły wiek.
  
  

Objawy SIBO

Ze względu na wieloczynnikowy charakter, charakteryzuje się różnymi objawami:

• najczęstsze - dotyczy 50-75% pacjentów; przewlekła biegunka, ból brzucha, wzdęcia, niedobór witaminy B12,
• rzadsze - niedobór witamin D, E także Wit. A, niedokrwistość z niedoboru żelaza, hipoproteinemia.

Pacjenci cierpiący na powyższe objawy mogą ograniczać posiłki, co może skutkować utratą masy ciała.

Zdarza się też, że niektóre osoby cierpiące na SIBO zgłaszają dużą skłonność do spożywania słodyczy, co może z kolei prowadzić do powstania nadwagi. Ponadto są pacjenci z SIBO klinicznie bezobjawowi.

Diagnostyka SIBO

Testy wodorowe są obecnie najczęściej wykorzystywane w praktyce klinicznej, ponieważ są proste w wykonaniu, nieinwazyjne, bezpieczne i stosunkowo tanie. Podstawą jest zjawisko fermentacji węglowodanów przez nadmiar bakterii jelitowych z wytworzeniem wodoru, który w warunkach fizjologicznych nie powstaje w ludzkim organizmie.

Doustne podanie glukozy lub laktozy, a następnie pomiar stężenia wodoru w wydychanym powietrzu, wartość powyżej 10ppm na czczo i wzrost powyżej 20 ppm w porównaniu z wartością wyjściową wskazuje na SIBO.

Na wyniki testu wpływać mogą:

• u ok, 8-27% populacji jest obecna flora bakteryjna nieprodukujaca wodoru, u tych osób wyniki będą fałszywie ujemne.
• czynniki zewnętrzne tj. - dieta, palenie tytoniu, niedawno przebyta antybiotykoterapia, intensywny wysiłek fizyczny.
  
  

SIBO Warszawa - leczenie

• Usunięcie przyczyny - nie zawsze jest możliwe.
• Uzupełnienie niedoborów żywieniowych.
• Leczenie żywieniowe np., dieta FODMAP, czyli dieta o małej zawartości fermentujących oligo-, di- i monosacharydów oraz polioli.
• Leczenie farmakologiczne - terapia lekami przeciwbakteryjnymi o szerokim spektrum działania. Do leków o udowodnionej skuteczności należą; ryfaksymina, cyprofloksacyna, metronidazol, neomycyna, norfloksacyna i doksycyklina.

U większości chorych skuteczna jest 7-14 dniowa terapia, jednak często istnieje konieczność cyklicznego jej powtarzania. W każdym przypadku decyzja o podjęciu leczenia, ze względu na działania niepożądane, oporność na antybiotyki, koszty leczenia, niemożliwy do wykluczenia efekt placebo powinna zostać indywidualnie i dostosowana do konkretnego pacjenta.

Przygotowanie do wodorowego testu oddechowego

• 2 dni przed badaniem (aż do dnia badania) należy wstrzymać się z zażywaniem leków, takich jak: witaminy, aspiryna, antybiotyki, środki przeczyszczające.
• 1 dzień przed badaniem należy unikać warzyw wzdymających, takich jak: kapusta, cebula, por, fasola, warzywa marynowane. Nie należy palić papierosów i żuć gumy.
• NIE WOLNO pić mleka oraz soków owocowych
• 12 godzin przed testem, ostatni nieobfity i ubogi w błonnik pokarmowy posiłek.
• 6 godzin przed badaniem można pić wodę bez domieszki cukru.

W dniu badania - pacjent pozostaje na czczo (dopuszczalne jest wypicie szklanki wody bez domieszki cukru ), leki inne niż wymienione powyżej przyjmujemy zgodnie ze zaleceniem lekarskim. Przed testem należy dokładnie umyć zęby i wyszczotkować język (osoby z protezę nie powinny używać kleju mocującego w dniu badania).

Badanie można wykonać w Centrum Medycznym Wałbrzyska.

Przeciwwskazania do badania

Bezwzględne przeciwwskazania do wykonania testu:

• dzieci z wrodzoną nietolerancją fruktozy;
• rozpoznana lub podejrzewana poposiłkowa hipoglikemia.
  
  

Względne przeciwwskazania do wykonania testu:

• przyjmowanie antybiotyków w trakcie ostatnich 4 tygodni;
• kolonoskopia w trakcie ostatnich 4 tygodni;
• radiografia w trakcie ostatnich 4 tygodni;
• ileostomia;
• ostra infekcja.