E-recepta

E-recepta jest to elektroniczny odpowiednik dotychczasowej recepty „papierowej”. Od 8 stycznia 2020 roku lekarze mają obowiązek wystawienia tylko recept elektronicznych. Aby zrealizować receptę należy w aptece podać czterocyfrowy kod otrzymany e-mailem lub SMS-em albo przestawić wydruk informacyjny. Recepty papierowe są wystawiane tylko w ściśle określonych sytuacjach.

Za pojęciem „e-recepta” stoi cały centralny i wspólny dla całego kraju system informatyczny, który umożliwia gromadzenie oraz przesyłanie danych o lekach przepisanych pacjentowi, w taki sposób, aby było możliwe zrealizowanie elektronicznej recepty w dowolnej aptece na terenie całej Polski.

Jesteś pod stała opieką lekarza? Potrzebujesz recepty na leki, które stale przyjmujesz? Telemedycyna to rozwiązanie dla Ciebie - skorzystaj z konsultacji lekarskich bez wychodzenia z domu.

Jakie dane zawiera e-recepta?

E-recepta jest elektronicznym dokumentem, wystawionym przez lekarza lub innego pracownika medycznego, który jest widoczny na ekranie komputera w oprogramowaniu do obsługi gabinetu lekarskiego. Dokument ten nie jest drukowany, ale udostępniany jest przez system informatyczny do apteki, w której pacjent postanowi wykupić lek. Pacjent może prosić lekarza o wydruk informacyjny o recepcie lub o wysłanie takiej informacji w pliku .pdf na adres e-mailowy.

E-recepta zawiera takie same dane jak poprzednia recepta papierowa, tj.:

• nazwa i ilość przepisanego leku,
• dawkowanie,
• skład leku recepturowego,
• datę wystawienia recepty,
• dane lekarza wystawiającego receptę,

a także – czego na receptach papierowych nie ma – może zawierać informację o wskazanym terminie kontroli lekarskiej.

E-recepta zawiera specjalny 4-cyfrowy kod, który umożliwi aptece zidentyfikowanie dokumentu w systemie oraz wydanie leku.

Internetowe Konto Pacjenta

Internetowe Konto Pacjenta (IPK) jest to bezpłatna aplikacja internetowa, która jest dostępna pod adresem pacjent.gov.pl. W niej pacjent ma dostęp do:

• usług związanych z e-receptami (powiadomienia o wystawionych e-receptach, możliwość otrzymania e-recepty od lekarza lub inną osobę uprawnioną do wystawiania recept w ramach kontynuacji leczenia, bez konieczności osobistej wizyty),
• historii swoich wizyt, które odbyły się w ramach finansowania NFZ

oraz pacjent ma możliwość zezwolenia innej osobie do dostępu do swoich danych medycznych.

Konto w IKP jest założone automatycznie przy pierwszym logowaniu do aplikacji, bez żadnej dodatkowej rejestracji. Do zalogowania się jest konieczny Profil Zaufany (więcej informacji na obywatel.gov.pl).

Dodatkowo, od niedawna pojawiła się możliwość dostępu do otrzymanych e-recept przez usługę eRecepta, która jest dostępna w aplikacji na smartfony mObywatel. Dzięki niej można pobrać, przeglądać, a także realizować w aptece otrzymane e-recepty. Aplikacja mObywatel jest dostępna bezpłatnie do pobrania w sklepach Google Play i AppStore.

Jak zrealizować receptę?

Do zrealizowania recepty konieczna jest jej identyfikacja w systemie informatycznym. Zrealizować receptę można na kilka sposobów:

1. Należy okazać farmaceucie do sczytania kod z otrzymanego wydruku informacyjnego od lekarza.
2. Należy podać 4-cyfrowy kod dostępu otrzymany SMS-em wraz z numerem PESEL osoby, której dotyczy recepta.
3. Należy okazać farmaceucie do sczytania kod z informacji o e-recepcie, którą pacjent otrzymał w załączniku na adres e-mailowy.
4. Można skorzystać z usługi eRecepta w aplikacji mobilnej mObywatel. Należy wyświetlić dostępną w niej e-receptę oraz podać numer PESEL osoby, na która została wystawiona recepta. Aby skorzystać z usługi konieczny jest dostęp do internetu. Możliwe jest również dostęp do e-recepty w trybie offline, w takim przypadku należy ją pobrać w postaci pliku .pdf.

UWAGA! Aby otrzymać e-receptę SMS-em lub e-mailem, należy wcześniej aktywować Internetowe Konto Pacjenta, a następnie w zakładce „Moje konto” podać numer telefonu lub/i adres e-mailowy.

Ile ważna jest e-recepta?

Termin realizacji e-recepty zależy od różnych czynników. Elektroniczna recepta jest ważna:

• 7 dni od daty wystawienia, jeśli jest to recepta na antybiotyk w postaci doustnej lub do wstrzykiwań (chyba, że osoba wystawiająca receptę zaznaczyła inaczej),
• 30 dni od daty wystawienia na leki z grupy środków odrzucających i leki psychotropowe,
• 120 dni od daty wystawienia na preparaty immunologiczne wytwarzane indywidualnie dla pacjenta,
• 365 dni od daty wystawienia na leki, którymi pacjent leczy się przewlekle,
• 30 dni od daty wystawienia na wszystkie inne leki i środki (chyba, że osoba wystawiająca receptę zaznaczyła inaczej).

Istnieje możliwość  otrzymania e-recepty z datą realizacji „od dnia”, który może być przesunięty w czasie.

Należy pamiętać, że lekarz, lekarz dentysta, fleczer i starszy fleczer może jednorazowo na e-recepcie przepisać pacjentowi ilość leku potrzebną do stosowania przez maksymalnie 360 dni, obliczoną na podstawie podanego dawkowania. Natomiast pielęgniarki i położne mogą jednorazowo wystawić elektroniczną receptę na ilość leku przeznaczoną na 180 dni.

Wśród wyjątków są leki silnie działające psychotropowe lub odurzające należące do grupy I-N lub II-P – e-receptę na takie leki można wystawić maksymalnie na 90 dni stosowania według podanego dawkowania.

Jednak nie zależnie od tego, kto wystawił receptę, apteka jednorazowo może wydać pacjentowi ilość leku potrzebną na 180 dni stosowania (wyliczoną na podstawie podanego dawkowania).

UWAGA! W przypadku e-recept wystawionych na 365 dni, jeśli pacjent zgłosi się do apteki po upływie 30 dni od daty wystawienia, recepta będzie realizowana z pominięciem dni stosowania, które już upłynęły, od tych dat. Znaczy to po prostu, że ilość leku możliwa do wydania zostanie pomniejszona o ilość, wyliczoną na podstawie dawkowania, która zostałaby wykorzystana przez czas, który już upłynął od daty wystawienia recepty. Jeśli pacjent realizuje receptę „w częściach” (tzn. że zamierza wykupić cała przepisaną ilość leku podczas kilkukrotnych wizyt w aptece), to pomniejszenie ilości jest dokonywane wyłącznie przy pierwszej częściowej realizacji recepty. 

E-recepta za granicą

Aktualnie nie ma możliwości realizowania elektronicznej recepty za granicą. W takim przypadku należy wypisać papierową receptę transgraniczną (recepta wystawiona przez lekarza w jednym z krajów UE lub EFTA i realizowana w innym państwie członkowskim).

Recepty papierowe

Lekarz może wystawić tradycyjną papierową receptę w następujących przypadkach:

• w ramach importu docelowego – sprowadzanie z zagranicy produktów leczniczych oraz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, które nie posiadają pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w Polsce, a są niezbędne do ratowania zdrowia lub życia pacjenta,
• recept transgranicznych,
• recept pro auctore - dla samego lekarza, który wystawia receptę,
• recept pro familiae - dla osób bliskich lekarzowi wystawiającego receptę, czyli dla jego małżonka, wstępnego, zstępnego lub rodzeństwa,
• recept dla osób o nieustalonej tożsamości,
• braku dostępu do systemu, co może mieć związek, np. z awarią systemu lub brakiem dostępu do internetu.

Zalety e-recepty

Do zalet elektrycznej można zaliczyć:

• dostępność – e-recepta jest dostępna zawsze w systemie, więc jeśli pacjent zgubi wydruk od lekarza, nie jest to powód do zmartwień (oryginał recepty jest przechowywany w systemie przez 5 lat), dodatkowo istnieje możliwość wykupienia leku w innej aptece, bez konieczności otrzymywania odpisu recepty,
• czytelność – dotychczas zdarzały się przypadki, że farmaceuta miał problem z odczytaniem pisma lekarskiego bądź recepta była wystawiona niekompletnie – dzięki e-receptom nie dochodzi już do takich sytuacji,
• wygoda:
  • e-receptę można otrzymać po konsultacji z lekarzem przez telefon lub podczas e-wizyty, bez konieczności pojawiania się pacjenta w gabinecie,
  • pacjent nie musi osobiście chodzić do apteki, aby zrealizować receptę, może to zrobić osoba bliska, pod warunkiem, że posiada numer PESEL osoby, na którą przepisano lek,
• bezpieczeństwo – wraz z e-receptami odchodzi do minimum niebezpieczeństwo wydania nieprawidłowego leku, a informacje o dawkowaniu leku są zawsze dostępne w Internetowym Koncie Pacjenta,
• na e-receptę można wykupić tańsze zamienniki pierwotnie wystawionego leku,
• dla chorych przewlekle lekarz może wypisać receptę nawet na rok,
• jeśli e-recepta zawiera jakieś błędy – może je poprawić farmaceuta lub, na jego prośbę, lekarz, który wystawił receptę.

Źródło:

• Ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wprowadzeniem e-recepty
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2006 r. w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje (tj. Dz. U. 2015 poz. 1889) – § 6 ust.
• Ustawa z dn. 6.09.2001 Prawo farmaceutyczne, z późn. zm., tekst ujednolicony
• Ustawa z dn. 19.07.2019 o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem rozwiązań w obszarze e-zdrowia
• Rozporządzenie MZ z dn. 13.04.2018 r. w sprawie recept
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie recept
• https://pacjent.gov.pl/internetowe-konto-pacjenta/erecepta