PORTAL PACJENTA
Z danych Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że w 2014 r. w Polsce odnotowano około 3700 przypadków różnych stopni raka jajnika. A zmarło z jego powodu 2700 chorych.
Etiologa tego nowotworu nie jest do końca poznana. Może się pojawiać w każdym okresie życia − zarówno w wieku dziecięcym, jak i w wieku starszym. Rak jajnika najczęściej atakuje kobiety pomiędzy 40. a 70. rokiem życia.
Niektórzy autorzy twierdzą, że zarówno wczesne wystąpienie miesiączki, jak i późny wiek okresu przekwitania może powodować większe ryzyko zachorowalności na raka jajnika. Długotrwała hormonalna stymulacja jajników w trakcie leczenie niepłodności (stymulacja owulacji) również zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na ten nowotwór. Są to jednak czynniki bardzo ogólne i trudno na ich podstawie oszacować ryzyko, jakie występuje u danej pacjentki.
Już dziś KUP ONLINE wizytę u ginekologa!
Dowiedziono, że ryzyko raka jajnika zmniejsza się wraz z liczbą porodów, a każda kolejna ciąża zmniejsza ryzyko nowotworu o 10-15%. Warto pamiętać, że karmienie piersią również redukuje ryzyko zachorowania.
Stosowanie doustnej antykoncepcji obniża ryzyko zachorowania na raka jajnika. Zauważono, że wpływ ochronny antykoncepcji zaczyna się już po pół roku jej stosowania i jest tym większy, im dłużej zażywa się tabletki antykoncepcyjne.
Wczesne postacie raka jajnika wykrywane są zazwyczaj przez przypadek. Obecnie tylko do 30% pacjentek z tym nowotworem ma postawioną diagnozę wcześnie, gdy szanse na wyleczenie są większe. U pozostałych 70% rak ten jest wykrywany w stadiach bardzo zaawansowanych, gdzie 5 lat przeżyje tylko 1 na 4 pacjentki.
Jest to „podstępna choroba”, która rozwija się bez widocznych objawów. Często pierwsze objawy są bagatelizowane przez kobiety, ponieważ są one „bardzo niecharakterystyczne”:
- objawy gastryczne (odbijanie, wzdęcia, szybkie uczucie sytości lub brak apetytu),
- bóle w dole brzucha,
- powiększony obwód brzucha,
- częste oddawanie moczu,
- krwawienie z narządu rodnego po menopauzie.
Tymczasem z badań prowadzonych w USA wynika, że znaczna część kobiet z rakiem jajnika odczuwała te objawy przynajmniej 6 miesięcy wcześniej w sposób okresowy, nawrotowy – nawet do 12 razy w miesiącu. Dlatego jeśli takie symptomy pojawią się i utrzymują lub nawracają − warto zgłosić się po poradę do ginekologa.
Eksperci zalecają również pewnej grupie kobiet wykonywanie badań genetycznych, które mogą pomóc w oszacowaniu ryzyka raka jajnika i podjęciu działań profilaktycznych. Jest to grupa pań, u których w rodzinie ujawniono przynajmniej dwie osoby chore na nowotwór piersi lub jajnika, w pierwszym bądź drugim stopniu pokrewieństwa.
5-10% chorych na ten nowotwór posiada predyspozycje genetyczne.
Najpowszechniejszym z zespołów dziedzicznych jest zespół raka sutka i raka jajnika. Ma on najczęściej związek z mutacją genu BRCA 1 lub rzadziej BRCA 2. Kobiety z predyspozycją genetyczną są w ponad 90% narażone na rozwój raka sutka lub raka jajnika. Dzisiejsza medycyna jest w stanie rozpoznać w genach mutacje, które są odpowiedzialne za rozwój raka jajnika zarówno dla badań naukowych, jak i na skalę masową, co z kolei pozwala włączyć postępowanie lecznicze.
Cichy rozwój raka jajnika, utrudnienia w dokładności przeprowadzenia badania ginekologicznego (współpraca pacjentki podczas badania, otyłość, wypełnienie jelit i pęcherza moczowego), brak pewnych metod skriningowych powodują, że nowotwór bardzo często diagnozowany jest już w zaawansowanym stadium. Dlatego bardzo dużą wartość diagnostyczną w wykrywaniu guzów jajników mają badania obrazowe, w tym ultrasonografia, która pozwala ujawnić obecność guza, jego średnicę, określić strukturę zmiany.
Tomografia komputerowa przeprowadzana jest najczęściej jako uzupełnienie badania USG, szczególnie u kobiet otyłych i mających predyspozycję do gromadzenia gazów w jelitach.
Oprócz wyżej wymienionych badań obrazowych są wykonywane badania markerów nowotworowych, takich jak CA 125, test ROMA i inne.
Wczesne postacie raka jajnika wykrywane są wyłącznie przez przypadek, objawy choroby są bardzo niecharakterystyczne, dla tego pamiętajmy o corocznym badaniu ginekologicznym, wykonaniu USG i pobraniu cytologii.
| KUP ONLINE |
